Academisch-cultureel centrum SPUI25 organiseerde in het voorjaar 2014 in samenwerking met het Prins Bernhard Cultuurfonds een interactieve lezingenreeks over Mecenaat. Het onderwerp zal in zes lezingen vanuit diverse invalshoeken door verschillende sprekers worden belicht. In deze eerste lezing zal worden gekeken naar de geschiedenis van het mecenaat. 

Tijdens deze avond zal worden ingegaan op de voorwaarden voor een vruchtbare voedingsbodem voor het mecenaat. Op welke manier kunnen fiscale en overheidsinvloeden de geefcultuur in Nederland stimuleren? Wat is idealiter de rol van de overheid bij het stimuleren van het mecenaat in Nederland? En wat is de realiteit? Op welke manier is de geefcultuur de afgelopen tijd door de overheid gestimuleerd of juist tegengewerkt? En hoe verschilt de huidige situatie met die van twee eeuwen geleden? Kan de overheid kunst en cultuur stimuleren met behulp van fondsen en fiscale voordelen?

Ellinoor Bergvelt bespreekt aan de hand van enkele historische voorbeelden het Nederlandse mecenaat sinds 1795. Waar ging het goed en waar ging het fout? Hoe lagen de verhoudingen tussen overheid en particuliere kunstliefhebbers? Wat kan het verleden ons leren?

Sigrid Hemels zal ingaan op de vraag of fiscale voordelen ook daadwerkelijk een geefcultuur tot stand kunnen brengen. Vrezen wij – terecht of onterecht – dat mensen alleen geld willen geven als ze er ook zelf van profiteren? Denken wij dat de overheid, bijgestaan door deskundige adviseurs, een zuiverder en kwalitatief betere keuze zal maken? Of ontbreekt het aan de nodige fiscale creativiteit?

Cees de Graaff vergelijkt de situatie in Nederland met die in andere landen, om daarbij vooral de focus op de Angelsaksische cultuur om te buigen naar een referentiekader met andere culturen. Zo wordt in Turkije 95% van de cultuur gefinancierd door het mecenaat, en kunnen in bedrijven in Brazilië 20% van de Vennootschapsbelasting investeren in cultuur, waardoor een groot deel van de cultuur daadwerkelijk wordt gefinancierd door het bedrijfsleven.

Onderwerpen: 1700-1800 geefwet historische context overheidsondersteuning

Auteur: drs. Cees de Graaff dr. Ellinoor Bergvelt prof. dr. Sigrid J. C. Hemels