Research repository
‘Nooit zag ik zulk een verlicht administrateur van andermans belang.’ René Radermacher Schorer (1888-1956)
René Radermacher Schorer was in de jaren twintig en dertig van de twintigste eeuw een vooraanstaande mecenas. Bij veel inititatieven in het Utrechtse culturele leven was hij nauw betrokken; als bestuurder, organisator, geldschieter of geïnteresseerde liefhebber stond hij de initiatiefnemers ervan met raad en daad terzijde. Zo was hij penningmeester van stichting De gemeenschap en de Utrechtse Filmliga, bezocht hij hoogstwaarschijnlijk de dada-avond van Schwitters, volgde hij de oprichting van kunstzaaltje ‘Besk’ op de voet en behoorde hij tot de groep vernieuwers die Kunstliefde weer op de been hielp. Daarnaast drukte hij in de jaren twintig zijn stempel op de besturen van een aantal nog niet genoemde verenigingen, commissies en comités, die alle een artistiek doel dienden. In de jaren dertig bouwde hij zijn invloed binnen de Utrechtse kunstwereld zelfs nog verder uit, zodat hij voor en vooral na de oorlog gold als een culturele sleutelfiguur, die in Utrecht op veel terreinen zijn gezag kon doen gelden.
Aan de wieg van de voorzichtige opbloei van het artistieke leven in de jaren twintig stonden vooral de stedelijke schrijvers en kunstenaars. Zij waren het die zich naast hun scheppende werk inzetten voor de oprichting van een galerie, boekhandel, tijdschrift of vereniging. Radermacher Schorer was een van de weinige burgers die hierbij een rol speelde. Bovendien was hij vrijwel de enige die zijn belangstelling voor kunst koppelde aan een actieve betrokkenheid bij het wel en wee van de kunstenaars. Deze houding leverde hem veel vrienden op onder de schrijvers, schilders, beeldhouwers en architecten met wie hij samenwerkte. Via zijn bestuurlijke en organiserende werkzaamheden bouwde hij een omvangrijke en gevarieerde kennissenkring op, die hij nog vergrootte door zijn bezoeken aan de tentoonstellingen en bijeenkomsten die zijn kunstenaarsvrienden organiseerden. Zo behoorden de kunstenaars die zich hierboven zo laatdunkend over het kunstklimaat in hun stad uitlieten, allemaal tot de meer of minder intieme kennissenkring van Radermacher Schorer. Vanaf 1928 maakte hij van zijn huis aan het Wilhelminapark een gastvrije ontvangstruimte en ontmoetingsplek, waar in de loop der jaren een lange reeks kunstenaars zijn opwachting heeft gemaakt.
Een aantal vragen dringt zich op. Op welke wijze veroverde Radermacher Schorer die vooraanstaande positie in de kunstwereld, en waarom zette hij zich daar zo voor in? Aan de hand van een vijftal casussen zal worden bekeken op welke wijze Radermacher Schorer werkte aan de verovering van een positie in de Utrechtse kunstwereld, op weg naar de culturele status die hij in zijn hoogtijdagen (vlak voor de Tweede Wereldoorlog) zou bezitten.
Lees meerOnderwerpen: geven aan culturele instellingen historische context weldoeners 1900-2000 geven aan kunstenaars
Auteur: prof. dr. Helleke van den Braber