e roep om meer privaat geld in de cultuursector klinkt steeds harder. De geefrelatie tussen particulier mecenas en culturele partij verloopt echter niet altijd vanzelf. Een mecenas schenkt vaak financieel, soms ook kennis en netwerk. In ruil voor deze gift verkrijgt een mecenas in veel gevallen een tegengift van de culturele partij, bijvoorbeeld in de vorm van nabijheid, exclusiviteit of kennis. Op het moment dat er een discrepantie bestaat in de verwachtingen van de partijen over de tegenprestatie, ontstaat er risico op conflict. Sommige tegenprestaties, die de mecenas meestal als niet meer dan vanzelfsprekend ziet, kunnen de autonomie van de culturele partij in het gedrang brengen.

Het streven van deze scriptie betreft de verkenning van de waarborging van de autonomie bij een toenemende private ondersteuning van de culturele sector in Nederland. De positie in een geefrelatie van zowel de mecenas, als van de culturele partij, worden onderzocht. De focus ligt hierbij op hun visie op de autonomie van cultuursector en welke rol zij hierin spelen. De positie van de mecenas wordt onderzocht door het afnemen van interviews. De positie van de culturele partij wordt onderzocht door het uitvoeren van een secundaire analyse van bestaand onderzoek naar culturele partijen. De analyses van de onderzoeken worden uitgevoerd aan de hand van het Economies of Worth-model van Luc Boltanski en Laurént Thévenot. Het Economies of Worth-model onderscheid zes waardenregimes van waaruit partijen hun denken en handelen rechtvaardigen (Boltanski en Thévenot, 2006). Dit model is zeer geschikt om conflicten tussen partijen mee te analyseren. Dit model biedt tevens een manier om een brug te slaan tussen partijen in conflicterende waardenregimes door een overkoepelend principe te identificeren. Op basis van dit overkoepelende principe is het mogelijk tot een oplossing te komen van het conflict.

In de analyse zijn de volgende fases in een geefrelatie geïdentificeerd: de kennismaking, de totstandkoming van de geefrelatie en de geefrelatie zelf. De fase waarin een eventueel conflict zich openbaart is tijdens de geefrelatie zelf, op het moment dat een eventuele wens voor een tegengift zich openbaart. De fase waarin dit conflict gepoogd voorkomen kan worden is tijdens de totstandkoming van de geefrelatie. De resultaten tonen aan dat beide partijen zich vanuit meerdere waardenregimes rechtvaardigen. De waardenregimes van waaruit de partijen in conflict komen zijn Het Faamregime van de mecenas en Het Regime van Inspiratie van de culturele partij. Tijdens de totstandkoming van de geefrelatie rechtvaardigen beide partijen zich onder andere vanuit Het Domestieke Regime. Dit regime wordt ingezet om een brug te slaan tussen de twee regimes in conflict. Vanuit de uitgevoerde analyses zijn er een aantal aanbevelingen gedaan die kunnen worden ingezet om een geefrelatie tussen particulier mecenas en culturele partij te bewerkstelligen waarin de autonomie van de kunst wordt gewaarborgd.

Onderwerpen: 2020-heden geven aan culturele instellingen cultuursponsoring door bedrijven fondsenwerving geven aan kunstenaars motivatie ondernemerschap autonomie

Auteur: Mirre van den Heuvel MA