Georgette Petronella van Stolk (1867-1963) was een Rotterdamse kunstverzamelaar, geboren in een kunstminnende en vooraanstaande familie. Dankzij haar afkomst en de erfenis van haar vader kon Van Stolk een opmerkelijke collectie samenstellen, bestaande uit oude kunst, toegepaste kunst en werk van eigentijdse Nederlandse kunstenaars. Ondanks de aanwezigheid van diverse werken uit haar collectie in musea wereldwijd, zoals Vincent van Goghs Sterrennacht (1889) in het Museum of Modern Art en Kop van een vrouw (1885) in het Noordbrabants Museum, is deze verzameling tot op heden nog niet gereconstrueerd. Dit onderzoek tracht een reconstructie van Van Stolks collectie te situeren binnen bredere netwerken en verzamelpraktijken. Deze studie belicht drie tendensen die Van Stolks rol als kunstverzamelaar en haar positie in de Rotterdamse kunstwereld typeren: haar achtergrond en familie-erfenissen, haar netwerk met Bremmer en andere adviseurs, en haar directe contact met kunstenaars. Een visualisatie van haar sociale netwerk, gebaseerd op haar archief in beheer van het RKD, onthult een wijdvertakt netwerk van kunstenaars, kunstcritici en andere belanghebbenden, zowel binnen als buiten Rotterdam. Deze contacten houden veelal verband met Van Stolks betrokkenheid als bestuurslid (1903-1911) bij de Rotterdamsche Kunstkring. Daarnaast speelde ze een actieve rol in diverse commissies en verenigingen. Bovendien ondersteunde Van Stolk jonge kunstenaars door hun werk te kopen en tentoonstellingen te organiseren, en droeg zij regelmatig bij aan openbare collecties door haar eigen verzameling beschikbaar te stellen. Vanaf 1899 volgde Van Stolk kunstlessen bij Hendricus Petrus Bremmer (1871-1956). Dankzij Bremmer, haar activiteiten in besturen en commissies en haar contacten met kunstenaars en kunstcritici, ontwikkelde ze een deskundig oog voor kunst. Vanaf 1903 begon ze actief kunst te verzamelen, met een focus op eigentijdse Nederlandse kunstenaars. Via familie-erfenissen verkreeg ze ook oude kunst, wat de collectiesamenstelling verrijkte. Haar verzameling weerspiegelt weliswaar de voorkeuren van Bremmer, maar getuigt ook van een eigenzinnige aanpak. Van Stolk verwierf niet alleen werken via Bremmer, maar kocht ook rechtstreeks bij kunstenaars, wat haar collectie uniek maakt in vergelijking met andere verzamelaars uit Bremmers kring. De analyse van haar sociale netwerk, gecombineerd met een karakterisering van haar verzameling en de totstandkoming hiervan, toont aan dat Van Stolk als vrouw een unieke positie innam in de kunstwereld. Haar kunstlessen bij Bremmer, haar sociale afkomst en positie, haar contacten via de Rotterdamsche Kunstkring en haar bredere sociale netwerk speelden hierbij een cruciale rol. Deze aspecten laten zien hoe Van Stolk, ondanks haar nauwe relatie met Bremmer, een eigen pad bewandelde en een prominente verbindende rol speelde in de Rotterdamse kunstwereld.

Onderwerpen: 1800-1900 1900-2000 beeldende kunst-wereld netwerken

Auteur: Jitske Lamain MA